ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐԵԱՆ
Լիբանանեան հասարակութիւնը միանշանակ կեցուածք չունի երէկ սկսած գործադուլին նկատմամբ: Մինչ ցամաքային փոխադրութեան սենտիքաներու համադաշնակցութիւնը կը յայտարարէ, որ երէկ սկսած բողոքի գործողութիւնը եռօրեայ է, այդուհանդերձ գործադուլը մագլցում ապահովելու նախադրեալներ չի ստեղծեր:
Պահանջը` անցնող հոկտեմբերին վարչապետ Միքաթիի հետ համաձայնեցուած կէտերու վաւերացումն է, որ փաստօրէն առկախուած է:
Քաղաքացիական շրջանակներէ կը հնչեն զօրակցութեան կոչեր: Ուրիշներ ուղղակի դէմ են նման միջոցներու, որոնք, իրենց համոզումով, որեւէ հանգուցալուծում չեն կրնար ապահովել: Փոխադրական ոլորտին մէջ կան այլ տրամադրութիւններ` ցոյցերը, փակումները ուղղորդուած ձեւով թիրախային եւ հասցէական կազմակերպելու: Կը նշուին պետական հաստատութիւններ` խորհրդարան, կառավարութիւն, նախարարութիւններ, Կեդրոնական դրամատուն:
Երէկուան համապատկերը, բողոքի գործողութիւն ըլլալով եւ քաղաքացիներու տեղաշարժը որոշ առումով արգելակելով, այդուհանդերձ կողմնակի ճանապարհներ ազատ ձգելով, կիսանդամալուծեց բնականոն կեանքը: Թէեւ բնականոն հասկացողութիւնը Լիբանանի մէջ շատ համեմատական է: Չարձանագրուեցան միջադէպեր, ցուցարարներ-իրաւապահ մարմիններ բախումներ, չեղան քանդումի դէպքեր, յարձակումներ կամ չարձանագրուեցան խուլիգանական երեւոյթներ:
Ցուցական աքթերու երրորդ ուղղութիւնն էր, որ կ՛արձանագրուէր երկրին մէջ: Առաջինը, ոչ կառավարական կազմակերպութիւններու կոչերով, քաղաքացիական շարժումի անուան տակ փողոց դուրս եկած մարդոցմով ժողովրդային շարժումն էր, որ որոշ փուլի վերափոխուեցաւ բռնարարքային եւ յարձակողական գործողութիւններու շղթայի: Եթէ առաջինի պարագային համերգներն ու ժամանցի երեւոյթները տարածականութիւն ապահոված էին, ապա երկրորդը քաղաքացիական անհնազանդութեան բռնարարքով յատկանշուած դէպքերու գիշերային շղթայ էր:
Հիմա երրորդն է, որ դասական է եւ աւանդական` որոշ առումով: Սենտիքայական թուլցած համակարգի վերյիշեցումն է: Իսկ սենտիքաներ կը նշանակեն աշխատաւորներու իրաւունքներու պաշտպանութիւն, գործադիր իշխանութեան հակակշիռ աշխատաւորական շարժում:
Եռօրեայ ժամանակահատուածն ալ աւանդական եղանակի վերյիշում է: Նուիրականացած հասկացողութիւն էր, որ եռօրեայ գործադուլը կ՛ենթադրէ կառավարութեան հրաժարում: Թէեւ այս պարագային, նման պահանջ չէ հրապարակուած: Գոնէ մինչ այժմ:
Զուգահեռ` ի՞նչ կը կատարուի Լիբանանի մէջ: Լիբանանեան դրամանիշի արժեւորման միտումներ, առանց սակագնային իրավիճակի վրայ որեւէ ազդեցութիւն ունենալու: Հակառակ ուղղութեամբ արձանագրուած ոստումներուն առընթեր կայծակնային արագութեամբ գիներու բազմապատկում կը գրանցուէր: Հիմա, բարձրացած գիներու կայունութիւն է, հակառակ ազգային դրամանիշի համեմատական արժեւորման:
Մարդիկ համոզուած են, որ լիբանանեան դրամանիշի արժեւորումը ֆինանսական ժամանակաւոր քաղաքականութեան արդիւնք է եւ դրամական համակարգի յենասիւներու բացակայութեան` թաւալգլոր վերարժեզրկումը անխուսափելի է:
Այս մթնոլորտին մէջ է, որ ընտրարշաւներու մեկնարկային փուլեր կ՛արձանագրուին: Միջազգային ընտանիքը կը պահանջէ անխախտ պահել խորհրդարանական ընտրութիւններու թուականը: Լիբանանցի քաղաքացիներուն անուղղակի յուշումներ կը կատարուին, որ ընկերային-տնտեսական իրավիճակի փոփոխութեան համար անհրաժեշտ է համակարգային փոփոխութիւնը:
Եւ ահա ձեւ ու մարմին կը ստանայ առաջադրուած օրակարգը: Փոխել խորհրդարանը, որպէսզի փոխուի լիբանանցիներուն կենսակերպը: Այդ օրակարգի ծաւալումն ու զանգուածայնացումը պատուիրողներուն համար ժամանակավրէպ կը թուի սենտիքայական շարժումը, որ դասական է, որ գրաւիչ չէ իր կարգախօսներով, իր արհեստագիտութեամբ:
Լիբանանեան հասարակութիւնը զանգուածային տարողութիւն ապահովեց «մայրիներու յեղափոխութեան», որ ունեցաւ քաղաքական շրջադարձային հետեւանքներ: Միջազգային բռունցքի խորհրդանիշը օգտագործող «յեղափոխութիւն»-ը յայտարարեց համակարգաքանդ իր նպատակները: Սենտիքայականը կը թուի, որ կը մնայ անհաղորդ ժողովուրդին:
Կը վերականգնի պետութիւնը, կը վերագործարկեն պետական հաստատութիւնները այն ատեն, երբ քաղաքացիները կարենան զանազանել ազգայինը արտալիբանանեանէն եւ քաղաքական ներմուծուած օրակարգին սատարելը` համալիբանանեան շահեր առաջադրող, տեղական արտադրութիւն նկատուող ծրագիրներէն: