ԵՐԵՒԱՆ, «Սիվիլնէթ».- Նախորդ շաբաթ հայ-իրանական աշխատանքային խումբը Թաւրիզի մէջ քննարկեց հայկական կողմէ Արաքս գետի աղտոտման խնդիրը:
Արշալոյս Մղդեսեան կը գրէ, թէ Հայաստանի շրջակայ միջավայրի նախարարութիւնը «Սիվիլնէթ»ին հաղորդեց, որ 19-22 Նոյեմբերին Թաւրիզի մէջ կայացած է Արաքս գետի աղտոտածութեան ուսումնասիրութեան հայ-իրանական աշխատանքային խումբի 24րդ նիստը:
Հայկական ձեռնարկութիւններուն կողմէ Արաքս գետի աղտոտելուն մասին գրած էր իրանական անգլիալեզու «Տը Թեհրան Թայմզ» թերթը՝ նշելով, որ Թաւրիզի մէջ նիստին ժամանակ քննարկուած է դէպի Արաքս գետ Հայաստանի տարածքէն ծանր մետաղներով լի ջուրերու արտահոսքի խնդիրը:
Շրջակայ միջավայրի նախարարութիւնը հաստատեց, որ Արաքս գետի աղտոտիլը իսկապէս տեղի կ՛ունենայ հայկական կողմէ: Նախարարութեան պատասխանին մէջ կը նշուի, որ 2005էն ի վեր իրանական կողմը լուսարձակի տակ կ՛առնէ Ագարակի պղնձամոլիպտենային ընկերութեան կեղտաջուրերու արտահոսքի խնդիրը:
«Սիվիլնէթ»ը հետաքրքրուած էր, թէ արդեօք խնդիրը աւելի՛ շեշտուած է նաեւ վերջերս Զանգեզուրի պղնձամոլիպտենային գործարանի Արծուանիկի պոչամբարի խողովակաշարի վթարին իբրեւ հետեւանք դէպի Ողջի գետ տեղի ունեցած արտահոսքին պատճառով (Ողջին Արաքսի վտակ է): Նախարարութիւնը այս հարցումին յստակ պատասխան չէ տուած:
Նախարարութեան պատասխանէն յստակ կը դառնայ, որ Արաքս գետի ջուրի որակը Իրանի հետ համատեղ վերահսկելու հարցը տասնամեակներու պատմութիւն ունի: 2005ին ստեղծուած է եւ առ այսօր կը գործէ հայ եւ իրանական փորձագէտներու աշխատանքային խումբ՝ Արաքս գետի ջուրի որակի հսկողութեան ու պահպանման համար:
«Արաքս գետի հայ-իրանական համատեղ մոնիթորինգային (դիտարկման-Խմբ.) աշխատանքների շրջանակում դիտարկումներ կատարւում են Արաքս գետի ութ (Հայաստանում եւ Իրանում չորսական նմուշառման կէտեր), Մեղրիգետ եւ Կարճեւան գետերի մէկական նմուշառման կէտերում: Ուսումնասիրութիւնները կատարւում են պարբերաբար երկու տարբերակով՝ Իրանի հետ համատեղ նմուշառում (միաժամանակ ե՛ւ հայկական, ե՛ւ իրանեան ափերից) ու միաժամանակ (իւրաքանչիւր կողմը իր ափից միեւնոյն օրը)», նշուած է նախարարութեան պատասխանին մէջ:
Շրջակայ միջավայրի նախարարութիւնը տեղեկացուցած է նաեւ, որ Ագարակի պղնձամոլիպտենային գործարանի երեք պոչամբարներէն երկուքին մէջ արդէն իսկ տեղադրուած է կեղտաջուրերու փակ շրջանառու համակարգ: Երրորդ պոչամբարին մէջ, ըստ նախարարութեան, աշխատանքները կը շարունակուին, եւ զայն օգտագործել սկսելէն ետք կարելի պիտի ըլլայ նուազագոյնի հասցնել Արաքս գետի աղտոտուածութիւնը:
Ըստ նախարարութեան՝ պոչամբարի վերակառուցման աշխատանքները պիտի աւարտին 2021ի երկրորդ կիսուն։