ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».- Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարար Էնթընի Պլինքըն 11 Մայիսին հեռաձայնային զրոյց ունեցաւ Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի հետ` քննարկելու Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի միջեւ բանակցութիւններու ընթացքը: Այս մասին Պլինքըն գրառում կատարեց «Թուիթըր»ի իր էջին վրայ:
«Այսօր Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի հետ խօսեցայ, թէ ինչպէս Միացեալ Նահանգներ կրնայ շարունակել աջակցիլ` Ատրպէյճանի եւ Հայաստանի միջեւ խաղաղութեան բանակցութիւններու վերջին շրջանի դրական ընթացքին», գրած է ան։
Այս զրոյցին մասին հաղորդագրութիւն հրապարակեց նախարարութիւնը` նշելով, որ կողմերը քննարկեցին նաեւ «յհետագայ յստակ քայլերը` ուղղուած Հարաւային Կովկասի մէջ խաղաղութեան հաստատման, որոնց կարգին` սահմանագծման եւ սահմանազատման, հաղորդակցութեան ուղիներու բացման եւ մնացած հայ ռազմագերիներու ազատ արձակման»։
«Նախարար Պլինքըն վերահաստատեց, որ Միացեալ Նահանգները պատրաստ է աջակցելու`փոխգործակցելով երկկողմ հիմքով, ինչպէս նաեւ համախոհ գործընկերներու հետ, որոնց կարգին նաեւ` ԵԱՀԿի Մինսքի խումբի համանախագահի դերով օգնելու երկիրներուն՝ գտնելու տեւական համապարփակ խաղաղութիւն», կ՛ըսուի նախարարութեան յայտարարութեան մէջ։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան եւս անդրադարձաւ գերիներու հարցին` Հոլանտա կատարած իր այցելութեան ծիրին մէջ, «Հայաստանն ու Հոլանտան. Դարաւոր բարեկամութիւն-30ամեայ գործընկերութիւնը» թեմայով դասախօսութիւնը տալու ընթացքին։ Ան նշեց, որ Ատրպէյճան կը փորձէ հայ գերիներու վերադարձի գործընթացի հարցը դարձնել առեւտուրի առարկայ:
«Ցաւօք, ի հեճուկս 2020 թուականի Նոյեմբերի 9ի յայտարարութեան եւ բազմաթիւ միջազգային կառոյցների կոչերի, 44օրեայ պատերազմի ժամանակ գերեվարուած մեր քաղաքացիները չեն վերադարձուել, ինչն անհասկանալի է: Դա մարդկանց քաղաքական նպատակներով օգտագործելու եւ առեւտրի առարկայ դարձնելու գործելակերպ է, որը դատապարտելի է», ըսաւ Փաշինեան։
Ան յիշեցուց, որ երբ գերիներու նիւթը արծարծուեցաւ, Ատրպէյճան փորձեց այդ մէկը դարձնել առեւտուրի առարկայ` հայկական կողմին ունեցած ականապատ դաշտերու քարտէսներուն հետ փոխանակելու համար: «Եւ մենք, երբ տեսանք, որ փորձ է արւում մարդկանց փոխանակել քարտէզների հետ, քաղաքական որոշում կայացրինք, որ մեր արժէքների տրամաբանութիւնից դուրս է առեւտուր անելը: Ադրբեջանը պնդում էր, որ պատերազմի ժամանակ մնացած ականապատ դաշտերի վրայ ամէն օր մարդիկ են զոհւում, թիւ էր հրապարկում, եւ ես անձամբ քաղաքական որոշում կայացրեցի, որ այդ առեւտուրը պէտք է տեղի չունենայ, եւ մեր ունեցած բոլոր քարտէզները փոխանցեցինք Ադրբեջանին` յոյս ունենալով, որ հումանիտար (մարդասիրական) քայլին կը հետեւի հումանիտար քայլ: Դրանից յետոյ Ադրբեջանը սկսեց յայտարարել, թէ այդ քարտէզները այնքան էլ ճիշդ չեն: Մենք ասացինք` այնպէս չէ, որ լաւ քարտէզները մեզ ենք պահել, վատը ձեզ տուել, ինչ ունենք, դա է: Եւ նրանք դա նոյնպէս փորձեցին դարձնել շահարկման առարկայ, բայց չնկատեցին մի բան, որ քարտէզների փոխանակումից յետոյ նրանց լրահոսից վերացել է ականների պայթիւնի հետեւանքով քաղաքացիների զոհուելու մասին տուեալը», ըսաւ Փաշինեան:
Ան շեշտեց, որ հայկական կողմը այս մէկը ըրաւ` ցոյց տալու իր անկեղծութիւնը, իր նուիրուածութիւնը խաղաղութեան օրակարգին: «Մինչեւ այսօր մեր առնուազն 38 գերեվարուած անձինք շարունակում են մնալ Ադրբեջանում: Փորձ է արւում անընդհատ տարբեր թեմաներով առեւտրի առարկայ դարձնել այդ գործընթացը: Ի միջի այլոց, վերջին անգամ հէնց ԵԽ նախագահի ներկայութեամբ Ադրբեջանի ղեկավարը խոստացաւ, որ գերիների հերթական խումբ ազատ կ՛արձակի, բայց մինչեւ օրս դա տեղի չի ունեցել: Ես կարծում եմ, որ հնարաւոր չէ խաղաղութեան մասին խօսել` արհամարհելով հարցի հումանիտար կողմը, մենք գործնականում դա ցոյց ենք տուել», ըսաւ ան։
«Պատերազմը շատերին է ողբերգութիւն բերել, բայց այդ բաց վէրքի վրայ անընդհատ աղ լցնելու մօտեցումը չեմ կարծում, թէ տեղաւորւում է այն արժեհամակարգի մէջ, որը յատուկ է 21րդ դարին», յայտնեց Փաշինեան: