ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».- Շուշիի Մայր տաճարը ֆիզիքապէս վնասելու կողքին, Ատրպէյճան չի դադրեցներ փորձերը` խեղաթիւրելու եկեղեցւոյ հայկական ինքնութիւնը՝ վերանորոգման պատրուակով եկեղեցւոյ ճարտարապետական տեսքի փոփոխութիւն կատարելով: Ատրպէյճանի զինուած ուժերուն կողմէ Շուշիի Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց Մայր տաճարի կրկնակի ռմբակոծումին առաջին տարելիցին առիթով, այս յայտարարութիւնը կատարեց Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութեան խօսնակ Վահան Յունանեան:
«Արցախի եւ նրա ժողովրդի դէմ սանձազերծուած ռազմական յարձակման ընթացքում 2020թ. Հոկտեմբերի 8ին Ադրբեջանի զինուած ուժերը գերճշգրիտ զինատեսակներով կրկնակի օդային հարուածներ հասցրին Շուշիի Սուրբ Ամենափրկիչ Ղազանչեցոց Մայր տաճարին` վերջինիս պատճառելով զգալի աւերածութիւններ: Նոյեմբերի 9ի եռակողմ յայտարարութիւնից հաշուած օրեր անց նոյն եկեղեցին ենթարկուեց վանդալիզմի եւ սրբապղծման», նշեց Վահան Յունանեան:
Ըստ անոր՝ պաշտամունքի վայրի կրկնակի դիտաւորեալ ռմբակոծումը ո՛չ միայն միջազգային իրաւունքով, մասնաւորապէս` «Զինուած ընդհարման պարագային մշակութային արժէքներու պաշտպանութեան մասին» Հաաքայի 1954 թուականի ուխտով եւ անոր կից երկրորդ արձանագրութեամբ (1999) դատապարտելի յանցագործութիւն է, այլ նաեւ մտադրութիւններու խորհրդանշական բացայայտում, այս պարագային, անիկա Արցախի տարածքին մէջ հայկական ներկայութեան որեւէ հետքի բնաջնջման ուղղուած Ատրպէյճանի քաղաքականութեան ակնյայտ դրսեւորում է:
«Ադրբեջանի կողմից Արցախի դէմ սանձազերծուած յարձակումից մէկ տարի անց Արցախի` ադրբեջանական վերահսկողութեան տակ յայտնուած տարածքներում գտնուող շուրջ 1500 պատմամշակութային ժառանգութեան եւ պաշտամունքի վայրերի, ինչպէս նաեւ հազարաւոր թանգարանային նմուշների ճակատագիրը շարունակում է մնալ անորոշ եւ վտանգուած: Բազմաթիւ են ադրբեջանական զինուած ուժերի կողմից հայկական եկեղեցիների, մշակութային եւ կրօնական այլ յուշարձանների միտումնաւոր ոչնչացման եւ վանդալիզմի փաստագրուած դէպքերը: Բացի այդ, դրանց ֆիզիքական ոչնչացման հետ մէկտեղ ականատես ենք լինում Ադրբեջանի կողմից հետեւողական կերպով իրականացուող պատմական փաստերի կեղծմանը եւ հայկական յուշարձանների ինքնութեան խեղաթիւրմանը», դիտել տուաւ Յունանեան։
Ան ընդգծեց, որ այս պարունակին մէջ, թերեւս պատահական չէ, որ Ատրպէյճան կը շարունակէ արգելափակել կամ կարելի եղածին չափ սահմանափակել ԵՈՒՆԵՍՔՕի փորձագիտական առաքելութեան մուտքը դէպի վտանգուած հայկական մշակութային ժառանգութեան վայրերը` փորձելով կոծկել իր կատարած պատերազմական յանցագործութիւնները:
«Ժողովուրդների մշակութային ու հոգեւոր ժառանգութիւն հանդիսացող պատմամշակութային յուշարձանների եւ պաշտամունքի վայրերի դէմ ուղղուած վայրագութիւնները կոպտօրէն խախտում են միջազգային իրաւունքը, հակասում են համամարդկային արժէքներին եւ խստագոյնս դատապարտելի են: Շուշիի Մայր տաճարը Արցախում Հայ առաքելական եկեղեցու կարեւոր կենտրոններից է, եւ հայ եկեղեցու սպասաւորներն ու հետեւորդները պէտք է անարգել մուտք ունենան այդ սրբատեղի», շեշտեց արտաքին գործոց նախարարութեան խօսնակը։