«Ազդակ»-Ի 55-րդ Առցանց Լսարան` Սողոմոն Թեհլիրեանի
Յուշերուն Անգլերէն Թարգմանութեան Առիթով
«Ազդակ»-ի 55-րդ առցանց լսարանը տեղի ունեցաւ հինգշաբթի 19 յունուար 2023-ին, Պէյրութի ժամանակացոյցով երեկոյեան ժամը 6:00-ին: Նիւթ` Սողոմոն Թեհլիրեանի յուշերուն թարգմանութիւնը: Լսարանը վարեց «Ազդակ»-ի ելեկտրոնային բաժնի աշխատակից Մինաս Հանս Քէհեան: Յիշենք, որ հրատարակութեան ներկայացումը տեղի ունեցաւ 5 դեկտեմբեր 2022-ին, «Ազդակ»-ի նախաձեռնութեամբ, «Փիւնիկ» սրահին մէջ:
Նշենք, որ Թեհլիրեանի յուշագրութիւնները անգլերէնի թարգմանուած են լիբանանահայ Պետօ Տէմիրճեանին կողմէ, իսկ գիրքի հրատարակութեան աշխատանքը ստանձնած էր «Կոմիտաս» հիմնարկը` Արա Սարաֆեանի տնօրինութեամբ:
Մամլոյ լսարանի առաջին զեկուցողն էր Պետօ Տէմիրճեան, որ ներկայացուց այն տուեալներն ու հանգամանքները, որոնք պատճառ դարձան դիմելու այս նախաձեռնութեան: Այնուհետեւ իր Սերպիա այցելութենէն մինչեւ Թեհլիրեանի մասին զանազան հրատարակութիւններու մէջ տեղ գտած պատմական աղաւաղումները սրբագրելու նախանձախնդրութենէն մեկնելով` Տէմիրճեան պարզաբանեց այս աշխատանքի նախաձեռնութեան, համագործակցութեան եւ հրատարակութեան բոլոր հանգամանքները: Ապա ան լուսարձակի տակ առաւ գիրքին բովանդակութիւնը:
«Կոմիտաս» հիմնարկի հիմնադիր տնօրէն Արա Սարաֆեան շեշտը դրաւ գործին գիտական մօտեցումին վրայ. աւելցուց, որ այս գործի բանալին կը նկատէ «Վէմ»-ի մէջ լոյս տեսած Երուանդ Փամպուքեանի յօդուածը Թեհլիրեանի յուշերուն մասին, որ կը բացայայտէ ամբողջ եղելութեան բուն պատմականը: Սարաֆեան շեշտը դրաւ հարցի անծանօթ մնացած ծալքերը բանալու, ծածկանունները բացայայտելու եւ նոր ծանօթագրութիւններ հրապարակելու աշխատանքի վրայ: Ապա ան կատարեց համեմատական վերլուծում Թեհլիրեանի բանտային գրառումներուն, հրատարակուած յուշերուն, ոստիկանական եւ դատավարական արխիւներուն եւ յարակից նիւթերու: Այնտեղ նկատի կ՛առնուին նոյնութիւններ, հասարակաց տեղեկութիւններ, տարբերութիւններ, պակսող բաժիններ:
Թարգմանական, բովանդակային, գիտական ուղղութիւններու համապարփակ ներկայացումներէն ետք տեղի ունեցաւ զրոյց քննարկում` հայութեան արժանապատուութիւնը վերականգնած պատմական կարեւորագոյն իրադարձութեան վերաբերող խիստ շահեկան այս հրատարակութեան առիթով:
Դասախօսութիւն-քննարկումի ամբողջական տեսագրութիւնը տեղադրուած է «Ազդակ»-ի կայքին եւ «Ազդակ»-ի «Եութիուպ»-ի համապատասխան ալիքին վրայ: https://www.youtube.com/watch?v=bTY0vD8i-Qc