Մեր Կեանքէն. 42 Տարուան Մանկապարտէզպանուհին

ՅԱԿՈԲ ԼԱՏՈՅԵԱՆ

Երբ կը գրենք, կը խօսինք, կ՛ակնարկենք լիբանանահայութեան առօրեայ տագնապին մասին, ոմանք կը հասկնան, ոմանք կը ձանձրանան, ոմանք ալ «մինչեւ ե՛րբ պիտի օգնենք ձեզի», կ՛ըսեն:

Ահաւորութիւնն ալ չափ ու սահման ունի:

Չեմ կրնար բոլորը մէկ պատկերով տալ: Սակայն կ՛ուզեմ օրագիրի ձեւով արձանագրել առօրեայ հանդիպումներս մեր ժողովուրդի տարբեր հատուածներու հետ, նախ` պատմութեան համար, երկրորդ, որպէսզի Լիբանանը, սփիւռքն ու Հայաստանը զգան մեր ապրածին ահաւորութիւնը, լսեն եւ տեսնեն մեր առօրեայ տառապանքը:

Մարդը մարդուն հասնելու կոչ է` անուղղակի կերպով:

Հայը հայուն հասնելու կանչ: Հասկցողներ կան, կոչին ընդառաջողներ կան, բայց կան նաեւ մեծ թիւով անտարբերներ եւ անհաւատներ:

Թող այս պատկերները անոնց եւ բոլորին խիղճը շարժեն: Եթէ կարդացող ալ չեն, թող կարդացողները բարի ըլլան զեկուցելու, որ մեր առօրեայ տագնապը կենաց մահու տագնապ է, ուրիշ ոչինչ:

Ո՛չ խեղճացած ենք, ոչ ալ կ՛աղաչենք, որ օգնէք:

Բոլորին պարտաւորութիւնն է եւ վե՛րջ:

Մենք հաւատք եւ կամք ունինք:

Հաւատք` այս գաղութի պահպանման, գոյատեւման, ամրապնդման ու հզօրացման:

Կամք` մնալու, տոկալու, յարատեւելու` ոչ թէ շէնքեր եւ աթոռներ պահելու համար:

Միայն ու միայն հայակերտման կեդրոնին գուրգուրալու համար:

Ոչ թէ այս կամ այն շահադիտական կէտեր ապահովելու համար:

Միայն ու միայն բնականօրէն հայ մեծնալու, հայ մնալու օճախ ըլլալու համար:

Անցնինք պատկերին:

Գրասենեակս ներկայացաւ 1938-ի ծնունդ Պէյրութի հայկական վարժարանի մը 42 տարուան մանկապարտիզպանուհին:

Հազիւ ինծի տեսաւ, արցունքները չկրցաւ զսպել: Ըսաւ. «Այս օրերուն հասայ, եկայ օգնութիւն խնդրելու: Ամբողջ տարիներու հանգստեան թոշակս փոշիացաւ թղթոսկիի արժեզրկումով»:

Մայրը մահացած է, ինք առանձին է: Անմիջական վիրաբուժութեան կարիք ունի եւ նիւթական անկարողութեան պատճառով զրկուած է բժշկութենէն:

Աւելի ահաւորը այն է, որ իր ապրուստը ապահովելու համար թաղին մէջ քանի մը շէնքերու աստիճանները կը լուայ եւ օրուան հացը կ՛ապահովէ:

Արժանապատիւ ապրելու իր սկզբունքը պահած է, սակայն բժշկական մեծածախս գումարներուն դիմաց անզօր է:

Երբ անանուն բարերարի մը փոխանցեցի անոր պարագան, անմիջապէս հիւանդանոցային ամբողջ ծախսը ստանձնեց, եւ պարագան հոգեպէս բաւարարուած` հեռացաւ գրասենեակէս:

Ա՛յս է մեր առօրեան: Միշտ ալ կան անանուն բարերարներ: Բայց աւելի զօրաւոր եւ ամրապնդուած կը զգանք, երբ իւրաքանչիւրը ուրիշին հասնելու ճիգը անպակաս ընէ:

Աւելի զօրաւոր կը զգանք, մանաւանդ երբ գիտակցինք եւ զգանք, որ առանձին չենք: