Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Անցեալ շաբաթ բարեկամներէս մէկը ինծի կապուեցաւ եւ ըսաւ, որ տան գրադարանը կ՛ուզէ տալ կամ նուիրել դպրոցի մը, ակումբի մը, անհատի մը, բայց եւ այնպէս, դժբախտաբար, հետաքրքրուող չկայ:
Անցնող ամիսներուն պատահած երրորդ դէպքն է ասիկա, նախապէս ալ այլ անձեր միեւնոյն դիմումով կապ հաստատեցին հետս` նոյն մտահոգութիւնը յայտնելով: Մահուան, արտագաղթի կամ տեղափոխութեան պատճառով տան գրադարանը պարպելու եւ կառոյցի կամ անհատի տրամադրելու-նուիրելու փափաք կայ, սակայն, ցաւ ի սիրտ, ստանձնող չկայ:
Անշուշտ, ուզողներն ալ իբրեւ տեքոր ուզած են պարզապէս, եւ կամ` ժողովասրահի մը գրադարանը լեցնելու, գրասեղան մը զարդարելու:
«Բագին», «Բժիշկ», «Շիրակ», «Ահեկան», «Նայիրի», «Հայրենիք» եւ զանազան տեսակի թերթեր: Գիրքեր` պատմական, յեղափոխական, գրական, ուսումնասիրական` բոլորն ալ որբացած են: Ի՜նչ հետաքրքրութեամբ, խնայողութեամբ, ապրումով եւ զգացումով տուն բերուած այդ գիրքերով հետաքրքրուող իսկ չկայ այսօր դժբախտաբար:
Հետաքրքրութիւնը այլ բաներու նկատմամբ է, ցաւալիօրէն: Մակերեսային, շուտիկ, թեթեւ, Դիմատետրի եւ ընկերային ցանցերով գինովցած ամբոխի մը վերածուած ենք, ինքնագոհ եւ ինքզինքին սիրահարած հաւաքականութիւն մը դարձած ենք:
Փաստօրէն, տուներունմէջ այդ գիրքերը մեծ արժէքներ են անշուշտ, եթէ ընթերցող գտնեն, կամ գտնուին մարդիկ, որոնք անոնց արժէքը գիտեն:
Դժբախտաբար որբացած են գիրքերը:
Գիրքով զբաղողներուն թիւն ալ նուազած է:
Ու այսպէս, կամաց-կամաց կը զգանք ամէն բանի անկումը: Ընթերցողի, թատերասէրի, երաժիշտի, դերասանի, ուսուցիչի, տնօրէնի, գրողի եւ խմբագիրի տագնապը օրէ օր, ժամէ ժամ աւելի սուր մտահոգութեան կը վերածուի:
Կը յիշեմ Գարեգին Ա. կաթողիկոսին խօսքը, զոր ան յաճախ կը կրկնէր, որ քաղաքական, մտաւորական, ազգային, մշակութային, կրօնական թէ հասարակական գործի մէջ եղողը եթէ գիրք չկարդայ կամ եթէ գիրք կարդացող չէ, շատ շուտ ինքզինք կը մատնէ:
Դժբախտաբար մեր կեանքին մէջ ինքզինք մատնողներուն թիւը շատ է: