ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».- Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան 4 Օգոստոսի կառավարութեան նիստին յայտարարեց, որ 2020ի Նոյեմբերէն ի վեր Արցախի մէջ տեղի ունեցած շարք մը իրադարձութիւններ, որոնց կարգին վերջին օրերու իրադարձութիւնները, հայ հանրութեան մօտ հարցեր ստեղծեցին՝ Արցախի մէջ Ռուսիոյ խաղաղապահ առաքելութեան բովանդակութեան եւ էութեան վերաբերեալ:
«2020 թուականի Դեկտեմբերի 11ին Ադրբեջանի կողմից Խծաբերդ եւ Հին Թաղեր գիւղերի գրաւումը եւ հայ զինծառայողների գերեվարումը ՌԴ խաղաղապահների ներկայութեամբ եւ թողտուութեամբ, 2022 թուականի Մարտի 24ին ԼՂ Փառուխ գիւղի գրաւումը կրկին ՌԴ խաղաղապահների ներկայութեամբ, շփման գծի երկայնքով հրադադարի ռեժիմի (դրութեան) շարունակական եւ ահագնացող խախտումները, ԼՂ հայութեանը խաղաղապահների ներկայութեամբ ֆիզիքապէս եւ հոգեբանօրէն ահաբեկելու դէպքերը պարզապէս անընդունելի են: Այս համատեքստում խիստ անհրաժեշտ է դառնում ԼՂում խաղաղապահ օպերացիայի (գործողութեան) մանրամասների ճշդումը: Սա անհրաժեշտ է եղել ի սկզբանէ՝ ԼՂում ՌԴ խաղաղապահ զօրախմբի տեղակայմանը զուգընթաց: Բայց պէտք է խոստովանել, որ այս գործընթացին խոչընդոտել է Ադրբեջանը՝ հրաժարուելով ստորագրել ԼՂում խաղաղապահ զօրախմբի գործունէութեան մանդատը (յանձնառութիւնը), մինչդեռ Հայաստանն դա արել է հէնց 2020 թուականի Նոյեմբերին, եւ մենք ակնկալում ենք, որ երկկողմ ֆորմատով (ձեւաչափով) ստորագրուած այդ մանդատը գործի իր ամբողջ ծաւալով», նշեց Փաշինեան:
Ան դիտել տուաւ, որ Ատրպէյճան անընդհատ կը խօսի Արցախի պաշտպանութեան բանակին մասին՝ թէ ինչո՛ւ անոնք տեղակայուած են շփման գիծի երկայնքով: «Եթէ ՌԴ խաղաղապահ զօրախումբը, Ադրբեջանը երաշխաւորի շփման գծի անձեռնմխելիութիւնը, Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան բանակը, կարծում եմ, մարտական հերթապահութիւն իրականացնելու անհրաժեշտութիւն չի ունենայ: Նման անհրաժեշտութիւն առաջացել է միայն այն բանից յետոյ, երբ Ադրբեջանը հրաժարուել է ստորագրել խաղաղապահների մանդատը եւ շարունակաբար խախտում է 2020 թուականի Նոյեմբերի 9ի եռակողմ յայտարարութեան դրոյթները՝ այդ թւում բոլոր ռազմական գործողութիւնների դադարեցման մասին, որը վերը նշուած փաստաթղթի բուն էութիւնն է», յայտարարեց վարչապետը՝ պաշտօնապէս հաստատելով, որ Արցախի մէջ Հայաստանի Հանրապետութեան զինուոր չկայ:
Փաշինեանի յայտարարութեան արձագանգեց Ռուսիոյ նախագահի բանբեր Տմիթրի Փեսքով, որ՝ պատասխանելով ԹԱՍՍի հարցումին, յայտնեց, որ Ռուսիոյ եւ Հայաստանի միջեւ տարբեր մակարդակներու վրայ սերտ կապերըը թոյլ կու տան յստակացնելու հարցերը, զորս Երեւան ունի՝ ռուս խաղաղապահ ստորաբաժանումներու գործունէութեան վերաբերեալ:
«Կան եռակողմ փաստաթուղթեր, որոնք կը նկատուին գլխաւոր ելման կէտը: Կարեւորը կեանքի կոչելն է բոլոր պարտաւորութիւնները, զորս այդ փաստաթուղթերով կողմերը ստանձնած են: Եթէ կան հարցեր, անկասկած, պէտք է անոնց պատասխանել: Նոյն ժամանակ, հայկական կողմին հետ տարբեր մակարդակներու վրայ ունինք սերտ կապեր, որոնք կարելիութիւն կու տան հարցերը յստակ դարձնելու», ըսաւ ան:
Հայաստանի կառավարութեան նիստին, Փաշինեան նաեւ յայտնեց, որ Հայաստան պատրաստ է իր տարածքով ապահովել Ատրպէյճանի արեւմտեան շրջաններու կապը Նախիջեւանի հետ, սակայն բացառապէս Հայաստանի օրէնսդրութեան համաձայն: «Ադրբեջանն ասում է, որ Հայաստանը պարտաւորուել է Ադրբեջանի արեւմտեան շրջանների եւ Նախիջեւանի կապն ապահովել: Մենք ամէն օր էլ պատրաստ ենք այդ կապն ապահովել, Ադրբեջանն է, որ չի օգտւում մեր ընձեռած հնարաւորութիւններից: Մենք այսօր էլ ասում ենք, Հայաստանի օրէնսդրութեամբ սահմանուած կարգով, եկէք հատէք Հայաստանի սահմանը, հէնց այսօր: Նախորդ տարուանից մենք մի քանի հատուածներում ունենք Հայաստանի մաքսային, սահմանապահ ծառայութեան կէտեր եւ մենք ասել ենք Ադրբեջանին, որ ցանկացած պահի Հայաստանի օրենսդրութեամբ սահմանուած կարգով կարող են հատել ու կապ հաստատել Նախիջեւանի հետ», ըսաւ ան:
Նոր կառուցուող ուղիներուն գծով Փաշինեան նշեց, որ եռակողմ յայտարարութեան մէջ յստակօրէն կ՛ըսուի, որ անիկա պէտք է տեղի ունենայ կողմերուն համաձայնութեամբ: