ԵՐԵՒԱՆ, «Ազատութիւն».- «Այսօր միջազգային հանրութիւնը մեզ յստակ ասում է` լինել աշխարհի միակ երկիրը, որ երկկողմ մակարդակում չի ճանաչում Թուրքիայի դաշնակից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականութիւնը, մեծ վտանգ է ոչ միայն Արցախի, այլեւ Հայաստանի համար: Այսօր միջազգային հանրութիւնը մեզ կրկին ասում է` մի փոքր իջեցրէք Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցում ձեր նշաձողը եւ միջազգային մեծ կոնսոլիդացիա (ամրապնդում) կ՛ապահովէք Հայաստանի եւ Արցախի շուրջ», 13 Ապրիլին, խորհրդարանին մէջ յայտարարեց Նիկոլ Փաշինեան` աւելցնելով, որ կ՛ուզէ ուղղել անցեալի սխալները եւ հիմա անկեղծ խօսիլ խորհրդարանին ու հանրութեան հետ՝ Ղարաբաղի շուրջ ստեղծուած իրավիճակին մասին:
Խորհրդարանի ամպիոնէն մէկ ժամ տեւած իր ելոյթին մէջ Փաշինեան չյստակացուց, թէ Երեւան վերջապէս համաձա՞յն է միջազգային հանրութեան առաջարկին` իջեցնել կարգավիճակին վերաբերեալ իր սահմանած նշաձողը, թէ ոչ: Սակայն իր ելոյթի այլ հատուածի մը մէջ, խօսելով խաղաղութեան մասին` Փաշինեան ըսաւ, որ իր կառավարութեան մօտեցումը փոխուած է այս հարցին գծով, եւ որ եթէ մինչ այդ կարեւոր կը նկատուէր նախ կարգավիճակը, եւ ապահովութիւնը կը կապուէր անոր, այժմ առաջին դիրքի վրայ է Արցախի ապահովութեան եւ ժողովրդի իրաւունքներու հարցը, որմէ ալ պէտք է բխի կարգավիճակը։ «Այլ կերպ ասած` մենք արձանագրում ենք, որ կարգավիճակը տուեալ իրադրութեան մէջ ոչ թէ նպատակ է, այլ միջոց` ապահովելու Լեռնային Ղարաբաղի հայութեան անվտանգութիւնն ու իրաւունքները»:
Ծաւալուն ելոյթին ընթացքին Փաշինեան քանի մը անգամ կրկնեց, որ բանակցային ամբողջ պատմութեան ընթացքին` անցած 30 տարիներուն, միջազգային հանրութիւնը միանշանակ ճանչցած է եւ կը ճանչնայ Ատրպէյճանի տարածքային ամբողջականութիւնը` նոյնը ակնկալելով նաեւ Հայաստանէն. «Մեղաւոր եմ, որ 2018, 2019 թուականներին մեր հանրութեան առաջ չեմ կանգնել ու չեմ բարձրաձայնել, որ մեր բոլոր, կրկնում եմ բոլոր` հեռու եւ մօտիկ բարեկամները մեզնից ակնկալում են, որ մենք այս կամ այն կոնֆիգուրացիայով (ուրուագիծով) Ադրբեջանին յանձնենք 7 յայտնի շրջանները եւ իջեցնենք Արցախի կարգավիճակի համար մեր սահմանած նշաձողը»:
Ընդդիութիւնը, պոյքոթի ենթարկած ըլլալով նիստը` ներկայ չէր Փաշինեանի ելոյթին ընթացքին։ Ազգային ժողովի ընդդիմադիր փոխնախագահ, «Հայաստան» դաշինքէն Իշխան Սաղաթէլեան «Ազատութեան» հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին պնդեց, որ այս ճանապարհը անընդունելի է իրենց համար: «Դա նշանակում է, որ մենք վերջնականապէս կը կորցնենք Արցախը, քանի որ այդ ճանապարհով գնալու դէպքում կը հայաթափուի Արցախը, եւ կ՛ունենանք նոր Նախիջեւան: Սա մեզ համար բացարձակ անընդունելի է, որեւէ իշխանութիւն իրաւունք չունի գնալու այդ ճանապարհով, դա հայ ժողովրդի, Արցախի եւ Հայաստանի քաղաքացիների որոշելիքն է», ըսաւ Սաղաթէլեան:
Ըստ անոր՝ Փաշինեան կ՛ուզէ նոր զիջումներ կատարել, իսկ նման բանէ մը կարելի է խուսափիլ միայն իշխանափոխութեամբ:
«Հայաստան» խմբակցութեան պատգամաւոր Արմէն Ռուստամեան, անդրադառնալով Փաշինեանի յայտարարութեան՝ ըսաւ, որ վարչապետը բանակցութիւններուն մասին խօսելու ատեն ճիշդ կ՛ընէ, եթէ ծանօթանայ Արցախի սահմանադրութեան, որուն մէջ ժողովուրդը շատ յստակ ըսած է, թէ ինչպէ՛ս կը պատկերացնէ հարցին լուծումը: «Շատ յստակ ամրագրուած է, որ բանակցուել է` տարածքներ յանուն կարգավիճակի, ոչ թէ` տարածքներ յանուն ոչնչի: Կա՛մ նա չի տիրապետում իրավիճակին, կա՛մ էլ հերթական անգամ խեղաթիւրում է` ասելով, որ այլ ճանապարհ չունենք, քան Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմում թողնելը: Սա է հասունացւում, այս է, որ իրաւունք չունի իրականացնելու որեւէ իշխանութիւն: Որեւէ իշխանութեան չի տրուել իրաւունք` վերանայելու հանրաքուեներով ամրագրուած ժողովրդի կամքը», շեշտեց ան։
Անդրադառնալով Պրիւքսէլի մէջ Փաշինեան-Ալիեւ հանդիպման՝ Արմէն Ռուստամեան ըսաւ. «Փաշինեանն ասում է, որ Բրիւսելում երկու փաստ արձանագրել ենք եւ դա համարում ենք յաջողութիւն: Ու պարզւում է, որ դա կատարուել է իրենց պահանջով, եւ Հայաստանը հրաժարուել է այդ դիրքերը պաշտպանելուց: Առաջինը, որ Ղարաբաղի հարց ընդհանրապէս չշօշափուի: Երկրորդ, հակամարտութիւն անգամ չարծարծուի, որ գոյութիւն ունի հակամարտութիւն, որի լուծման մանդատը (յանձնառութիւնը) ունի Մինսկի խմբի համանախագահութիւնը: Սա նոյնպէս չկայ փաստաթղթում: Սա այն է, որից այն կողմ Արցախի հայաթափումն է իրականացուելու որոշակի ժամանակահատուածում»:
Ան ընդգծեց, որ առանց Արցախի կարգավիճակին մասին ամրագրման ապահովութեան մասին խօսիլը անիմաստ է։ «Փաշինեանը փորձում է ասել, որ կարելի է կարգավիճակի հարցում մի քիչ զիջել, բայց ստանալ անվտանգութիւն: Սուտ է դա, նման բան չի կարող լինել»: