ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս», «Սիվիլնեթ».- Հայաստանի արտաքին քաղաքականութեան կարեւորագոյն գերակայութիւնը կը մնայ արցախեան հիմնահարցի խաղաղ լուծումը։ Ազգային ժողովին մէջ կառավարութեան ծրագիրի կատարողականին մասին լսումներուն ընթացքին այս հաստատումը կատարեց Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Զoհրապ Մնացականեան։
«Այս նպատակով Հայաստանը շարունակել է սերտ համագործակցութիւնը միջազգային միջնորդների՝ Մինսկի խմբի համանախագահների հետ արցախեան հիմնահարցի խաղաղ կարգաւորման ուղղութեամբ: Տեղի է ունեցել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների հանդիպումը եւ հանդիպումներ արտգործնախարարների մակարդակով: Տարուայ ընթացքում հնարաւոր է դարձել ձեռք բերել երկու պայմանաւորուածութիւն՝ ժողովուրդներին խաղաղութեան նախապատրաստելու եւ խաղաղութեան համար բարենպաստ միջավայր ստեղծելու ուղղութեամբ», նշեց նախարարը:
Ան աւելցուց, որ այս պայմանաւորուածութեան շրջագիծին մէջ տեղի ունեցած է Հայաստանի, Արցախի եւ Ատրպէյճանի լրագրողներու փոխանակման այցելութիւնը: Մնացականեան նշեց, որ տարուան ընթացքին սերտ համագործակցութիւն ծաւալած է Հայաստանի եւ Արցախի արտաքին գործոց նախարարներուն միջեւ՝ Երեւանի եւ Ստեփանակերտի մէջ տարբեր մակարդակներով պարբերական խորհրդակցութիւններու ձեւով: «Յուլիսի 5ին Հայաստանի եւ Արցախի ԱԳ նախարարների կողմից ստորագրուեց Հայաստանի եւ Արցախի արտգործնախարարութիւնների միջեւ խորհրդակցութիւնների պլան (նախագիծ-Խմբ.), որը նախատեսում է 2019-2020 թթ. անցկացնել կանոնաւոր խորհրդակցութիւններ արցախեան հիմնախնդրի եւ արտաքին քաղաքական հետաքրքրութիւն ներկայացնող հարցերի շուրջ: Սեպտեմբերի 2ին տեղի ունեցաւ ՀՀ ԱԳՆ կենտրոնական ապարատի (կազմի-Խմբ.) եւ օտարերկրեայ պետութիւններում Հայաստանի դիւանագիտական ծառայութեան մարմինների ղեկավարների եւ Արցախի ԱԳՆ կենտրոնական ապարատի միջեւ խորհրդակցութիւն՝ երկու ԱԳ նախարարների նախագահութեամբ», նշեց Մնացականեան:
Ան հաստատեց, որ Հայաստան յստակ կերպով սահմանած է ղարաբաղեան տագնապի լուծման իր մօտեցումները, որոնք արտայայտուած են բազմաթիւ առիթներով, ներառեալ նախորդ տարի Պրաթիսլավայի մէջ տեղի ունեցած ԵԱՀԿի նախարարական համաժողովին ընթացքին:
Պատասխանելով այն հարցումին, թէ արդեօք մտավախութիւն չկա՞յ, որ հայկական կողմին բան մը պարտադրուի՝ Մնացականեան հաստատեց, որ սպառնալիքի լեզուն չի գործեր բանակցային գործընթացին մէջ։ «Ես՝ որպէս կառավարութեան անդամ, ունեմ մանդատ՝ տանելու այդ աշխատանքը։ Մեր կառավարութեան ղեկավարը վարչապետն է, որն ունի մանդատ ժողովրդի կողմից, եւ սրանով ենք մենք առաջնորդւում, երբ ներգրաււում ենք բանակցութեան մէջ։ Մենք չենք կարող ստեղծել իրավիճակ, երբ մեզ համար, մեր ազգային շահերի համար ստեղծւում է վտանգ, ստեղծւում է անընդունելի իրավիճակ», յայտնեց նախարարը։
Ըստ անոր՝ հիմա այնպիսի փուլ է, որ պէտք է ուղղակի սպասել եւ պահպանել կայունութիւնը։
Նախարարը նաեւ խօսեցաւ Հայոց Ցեղասպանութեան մասին՝ հաստատելով, որ անոր միջազգային ճանաչումը եւ դատապարտումը կը շարունակէ մնալ Հայաստանի կարեւորագոյն օրակարգային հարցը: «Անցած տարի Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման եւ զոհերի ոգեկոչման ուղղութեամբ եղել են մի շարք միջազգային նախաձեռնութիւններ: Ֆրանսիան սահմանել է Ապրիլի 24ը Հայոց Ցեղասպանութեան յիշատակի ազգային օր: Դատապարտման եւ ճանաչման նախաձեռնութիւններ են ընդունուել Իտալիայի եւ Պորտուգալիայի խորհրդարանների կողմից: Հոկտեմբերի 30ին Միացեալ Նահանգների Ներկայացուցիչների պալատը ընդունել է Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբերեալ ԱՄՆ դիրքորոշումը հաստատող բանաձեւ, իսկ Դեկտեմբերի 12ին ԱՄՆ Սենատի կողմից միաձայն ընդունուել է Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանաչող եւ դատապարտող բանաձեւ: 2020թ. Փետրուարի 13ին Սիրիայի խորհրդարանն ընդունել է Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանաչող եւ դատապարտող բանաձեւը», յայտնեց Մնացականեան։
Ըստ անոր՝ Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումը եւ դատապարտումը վաղուց ունի համամարդկային նշանակութիւն, քանի որ անոր ճանաչումը ցեղասպանութեան յանցագործութեան կանխարգիլման ամէնէն գործօն քայլերէն մէկն է: «Այս առումով յատկանշանական են վերջին շրջանում Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման ենթատեքստերը, որոնք պայմանաւորուած են ոչ միայն դրանք ճանաչած ժողովուրդների եւ հայ ժողովրդի միջեւ բարեկամական յարաբերութիւններով, այլեւ աշխարհում եւ տարածաշրջանում նոր ողբերգութիւնները կանխարգելելու ձգտմամբ: Փաստօրէն մեր տարածաշրջանում՝ լայն ընկալմամբ, ձեւաւորուել է այն գիտակցումը, որ Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումն անվտանգութեան սպառնալիքը զսպող ուժ է», նշեց նախարարը:
Մնացականեան ներկայացուց «Քորոնա» ժահրի ճգնաժամային պայմաններուն մէջ, նախարարութեան գործունէութեան հիմնական ուղղութիւնները, որոնք են՝ արտերկրի մէջ գտնուող Հայաստանի քաղաքացիներուն վերադարձը եւ անոնց գտնուած վայրերուն մէջ հայաստանցիներուն անվտանգութեան ապահովման ուղղութեամբ քայլերու ձեռնարկումը, բեռնափոխադրութիւններու անխափանութեան ապահովման ուղղութեամբ քայլերու ձեռնարկումը եւ համակարգումը, «Քորոնա»ի դէմ պայքարին մէջ միջազգային համագործակցութեան իրականացումը։
Ան տեղեկացուց, որ գործընկերներու հետ ձեռք բերուած պայմանաւորուածութիւններուն իբրեւ արդիւնք՝ Հայաստան ներածուած են «Քորոնա» ժահրին դէմ պայքարին համար անհրաժեշտ բժշկական սարքեր եւ նիւթեր՝ Չինաստանէն, ՄԱԿի Պարէնի համաշխարհային ծրագիրի (WFP) միջոցներէն, զանազան բարեսիրական հիմնադրամներէ, հայ եւ օտար անհատներէ։
«Այս պայմաններում մեզ համար անգնահատելի է ԵՄ եւ անդամ երկրների, ԱՄՆ, Չինաստանի, ՌԴ, Հնդկաստանի, Ճապոնիայի, ԱՄԷ եւ Շուէյցարիայի կողմից տրամադրուած օգնութիւնը եւ ծրագրուած աջակցութեան փաթեթները։ ՌԴ, Իրանի, Վրաստանի մեր գործընկերների հետ փոխգործակցութեան բարձր մակարդակի շնորհիւ հնարաւոր դարձաւ մեր քաղաքացիների՝ Հայաստան տեղափոխման արդիւնաւէտ իրականացումը», ըսաւ նախարարը։
Ըստ Զոհրապ Մնացականեանի՝ բազմաթիւ այլ երկիրներու հետ նման իրականացուեցաւ համագործակցութիւն, որուն շնորհիւ կարելի եղաւ Հայաստան տեղափոխել Հայաստանի քաղաքացիները:
Նախարարը անդրադարձաւ նաեւ կազի գինին եւ Լաւրովի յայտարարութեան, որուն մէջ վերջինս կը խօսի Հայաստան-Ռուսիա յարաբերութիւններուն մասին եւ կը մատնանշէ Հարաւկովկասեան երկաթուղիին շուրջ դատական գործընթացը։
«Մենք Ռուսաստանի հետ ունենք դաշնակցային յարաբերութիւններ, որոնց օրակարգը չափազանց ընդարձակ է, որի մէջ մենք ունենք հարցեր։ Եթէ չունենանք այդ հարցերը, ուրեմն ինչ-որ աւելի խորքային խնդիր կայ։ Ունենք հարցեր, խնդիրներ, որոնք երկու դաշնակից, բարեկամ երկրներ միմեանց հետ քննարկում են։ Մենք, յամենայնդէպս, մտադրուած ենք նոյն ոգով, ինչպես վերջին երկու տարիներին, նոյն վճռականութեամբ շարունակել աշխատանքը։ Գազի հարցը մեզ համար չափազանց էական նշանակութիւն ունի, մեզ համար, Հայաստանի համար, եւ շարունակելու ենք քննարկել», շեշտեց Մնացականեան։